I have heard that:
On one occasion the Blessed One was staying near Savatthi in Jeta's Grove, Anathapindika's monastery.
There he addressed the monks:
-"Monks, an uninstructed run-of-the-mill person might grow disenchanted with this body composed of the four great elements, might grow dispassionate toward it, might gain release from it.
Why is that? Because the growth & decline, the taking up & putting down of this body composed of the four great elements are apparent.
Thus the uninstructed run-of-the-mill person might grow disenchanted, might grow dispassionate, might gain release there.


Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anàthapindika.
Thế Tôn gọi các Tỷ kheo:
-"Này các Tỷ-kheo, kẻ vô văn phàm phu có thể nhàm chán, viễn ly, giải thoát thân do bốn đại tạo thành này.
V́ cớ sao? Này các Tỷ-kheo, v́ họ thấy được cái thân do bốn đại tạo thành này được tăng, được giảm, được thủ, được xả.
Do vậy, ở đây kẻ vô văn phàm phu có thể nhàm chán, viễn ly, giải thoát."

 

But as for what's called 'mind,' 'intellect,' or 'consciousness,' the uninstructed run-of-the-mill person is unable to grow disenchanted with it, unable to grow dispassionate toward it, unable to gain release from it.
Why is that? For a long time this has been relished, appropriated, and grasped by the uninstructed run-of-the-mill person as, 'This is me, this is my self, this is what I am.'
Thus the uninstructed run-of-the-mill person is unable to grow disenchanted with it, unable to grow dispassionate toward it, unable to gain release from it.


Và này các Tỷ-kheo, cái gọi là tâm, là ư, là thức, ở đây, kẻ vô văn phàm phu không đủ để có thể nhàm chán, không đủ để có thể viễn ly, không đủ để có thể giải thoát. V́ sao? Đă lâu ngày, này các Tỷ-kheo, kẻ vô văn phàm phu đắm trước, xem là của tôi, chấp thủ: "Cái này là của tôi, cái này là tôi, cái này là tự ngă của tôi".

Do vậy, ở đây, kẻ vô văn phàm phu không đủ để có thể nhàm chán, không đủ để có thể viễn ly, không đủ để có thể giải thoát.

 

It would be better for the uninstructed run-of-the-mill person to hold to the body composed of the four great elements, rather than the mind, as the self.
Why is that? Because this body composed of the four great elements is seen standing for a year, two years, three, four, five, ten, twenty, thirty, forty, fifty, a hundred years or more. But what's called 'mind,' 'intellect,' or 'consciousness' by day and by night arises as one thing and ceases as another.




Just as a monkey, swinging through a forest wilderness, grabs a branch. Letting go of it, it grabs another branch. Letting go of that, it grabs another one. Letting go of that, it grabs another one. In the same way, what's called 'mind,' 'intellect,' or 'consciousness' by day and by night arises as one thing and ceases as another.


Này các Tỷ-kheo, thật tốt hơn cho kẻ vô văn phàm phu đi đến với thân do bốn đại tạo thành này xem như là tự ngă, hơn là đối với tâm.
V́ sao? Này các Tỷ-kheo, thân do bốn đại tạo thành này được thấy đứng vững một năm, đứng vững hai năm, đứng vững ba năm, đứng vững bốn năm, đứng vững năm năm, đứng vững mười năm, đứng vững hai mươi năm, đứng vững ba mươi năm, đứng vững bốn mươi năm, đứng vững năm mươi năm, đứng vững một trăm năm, đứng vững nhiều hơn nữa. C̣n cái gọi là tâm này, là ư này, là thức này, này các Tỷ-kheo, cả đêm và ngày, khởi lên là khác, diệt đi là khác.
Này các Tỷ-kheo, ví như một con khỉ trong khi đi lại trong rừng núi, nắm lấy một nhành cây, bỏ nhành cây ấy xuống, nó nắm giữ một nhành khác. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, cái gọi là tâm, là ư, là thức này cả đêm và ngày, khởi lên là khác, diệt đi là khác.

 

The instructed disciple of the noble ones, [however,] attends carefully & appropriately right there at the dependent co-arising:
-"'When this is, that is."
-"'From the arising of this comes the arising of that."
-"'When this isn't, that isn't."
-"'From the cessation of this comes the cessation of that."


Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Đa văn Thánh đệ tử khéo chơn chánh tư duy định lư duyên khởi:

-"Do cái này có mặt, cái kia có mặt."
-"Do cái này sanh, cái kia sanh."
-"Do cái này không có mặt, cái kia không có mặt."
-"Do cái này diệt, cái kia diệt"."

 

In other words:

-From ignorance as a requisite condition come fabrications.
-From fabrications as a requisite condition comes consciousness.
-From consciousness as a requisite condition comes name-&-form.
-From name-&-form as a requisite condition come the six sense media.
-From the six sense media as a requisite condition comes contact.
-From contact as a requisite condition comes feeling.
-From feeling as a requisite condition comes craving.
-From craving as a requisite condition comes clinging/sustenance.
-From clinging/sustenance as a requisite condition comes becoming.
-From becoming as a requisite condition comes birth.
-From birth as a requisite condition, then aging & death, sorrow, lamentation, pain, distress, & despair come into play.
Such is the origination of this entire mass of stress & suffering.


Ví như :

-Vô minh duyên hành,

-Hành duyên thức;

-Thức duyên danh sắc;

-Danh sắc duyên sáu xứ;

-Sáu xứ duyên xúc;

-Xúc duyên thọ;

-Thọ duyên ái;

-Ái duyên thủ;

-Thủ duyên hữu;

-Hữu duyên sanh;

-Sanh duyên già chết, sầu, bi, khổ, ưu, năo được sanh khởi.

Như vậy là sự tập hợp của toàn bộ khổ uẩn này.

 

-From the remainderless fading & cessation of that very ignorance comes the cessation of fabrications..
-From the cessation of fabrications comes the cessation of consciousness.
-From the cessation of consciousness comes the cessation of name-&-form.
-From the cessation of name-&-form comes the cessation of the six sense media.
-From the cessation of the six sense media comes the cessation of contact.
-From the cessation of contact comes the cessation of feeling.
-From the cessation of feeling comes the cessation of craving.
-From the cessation of craving comes the cessation of clinging/sustenance.
-From the cessation of clinging/sustenance comes the cessation of becoming.
-From the cessation of becoming comes the cessation of birth.
-From the cessation of birth, then aging & death, sorrow, lamentation, pain, distress, & despair all cease.
Such is the cessation of this entire mass of stress & suffering.



-Do sự ly tham, đoạn diệt vô minh một cách hoàn toàn nên hành diệt.

-Hành diệt nên thức diệt.

-Thức diệt nên danh sắc diệt.

-Danh sắc diệt nên sáu xứ diệt.

-Sáu xứ diệt nên xúc diệt.

-Xúc diệt nên thọ diệt.

-Thọ diệt nên ái diệt.

-Ái diệt nên thủ diệt.

-Thủ diệt nên hữu diệt.

-Hữu diệt nên sanh diệt.

-Sanh diệt nên già chết, sầu, bi, khổ, ưu, năo được diệt.

Như vậy là sự đoạn diệt của toàn bộ khổ uẩn này.

 

"Seeing thus, the instructed disciple of the noble ones grows disenchanted with form, disenchanted with feeling, disenchanted with perception, disenchanted with fabrications, disenchanted with consciousness.1 Disenchanted, he becomes dispassionate. Through dispassion, he is fully released. With full release, there is the knowledge, 'Fully released.' He discerns that 'Birth is ended, the holy life fulfilled, the task done. There is nothing further for this world.'"



Thấy vậy, này các Tỷ-kheo, vị Đa văn Thánh đệ tử, nhàm chán đối với sắc, nhàm chán đối với thọ, nhàm chán đối với tưởng, nhàm chán đối với các hành, nhàm chán đối với thức. Do nhàm chán nên viễn ly; do viễn ly nên giải thoát. Trong sự giải thoát, trí khởi lên biết được: "Ta giải thoát", vị ấy biết rơ: "Sanh đă tận, Phạm hạnh đă thành, những ǵ nên làm đă làm, không c̣n trở lui trạng thái này nữa".

 

Note

1. The discussion here shifts from the framework of dependent co-arising to that of the five aggregates. It's a useful exercise to relate the two teachings, and a good place to start this exercise is with SN 12.2.

See also: SN 12.2; SN 22.5.

 Chủ biên và điều hành: TT Thích Giác Đẳng.

 Những đóng góp dịch thuật xin gửi về TT Thích Giác Đẳng tại giacdang@phapluan.com
Cập nhập ngày: Thứ Sáu 08-11-2006

Kỹ thuật tŕnh bày: Minh Hạnh & Thiện Pháp

Trang kế | trở về đầu trang | Home page |